leni_ikona_21
magda
13/05/2014

Królowa kinowej propagandy

Tancerka, aktorka, wybitna reżyserka, fotograficzka. Przez lata łączona z nazizmem. Aktywna zwolenniczka polityki Hitlera czy po prostu ofiara swoich czasów? Leni Riefenstahl

Leni (Bertha) urodziła się w 1902 roku w Berlinie. Jej ojciec był hydraulikiem i od początku sprzeciwiał się kształceniu córki w tańcu. Ta jednak uparła się i pobierała lekcje baletu oraz tańca współczesnego.

Aktorka i producentka
W latach 1923 – 26 występowała jako tancerka na wielu scenach europejskich. Jednocześnie była zafascynowana filmami Arnolda Fancka, który kręcił tzw. filmy górskie. Przekonała reżysera, aby dał jej małą rólkę w jednym z jego filmów. Potem zagrała jeszcze w pięciu jego obrazach. Leni była piękną, stanowczą kobietą. Wysoko stawiała sobie poprzeczkę i osiągała cele, które sobie założyła. Na początku lat 30. założyła własną firmę produkującą filmy Leni Riefenstahl-Produktion, a już w 1932 roku wypuściła na rynek film „The Blue Light”, który już wtedy pokazywał jej umiejętność eksperymentowania, co później stało się jej znakiem rozpoznawczym. Debiut był niezwykle udany i film wyświetlano w Niemczech przez 16 miesięcy.

Stanowcze przekonania
W tamtym okresie Leni uczestniczyła w jednym ze zjazdów partii nazistowskiej, na którym przemawiał Adolf Hitler. Jego wystąpienie uznała za elektryzujące. Skontaktowała się z Hitlerem listownie wyrażając zachwyt nad jego osobą, a ten w niedługim czasie zlecił jej nakręcenie relacji z jednego ze zjazdów partii. Film, który później został zniszczony, „Victory of Faith” powstał w 1933 roku. Riefenstahl twierdziła, że nie miał wielkiej artystycznej wartości. Kolejny sprawił, że jej nazwisko poznał cały świat. „Triumph of the Will” (Triumf woli) dokumentował zjazd partii nazistowskiej z 1934 roku w Norymberdze. Do dziś jest nazywany najlepszym propagandowym filmem, jaki powstał. Leni już wówczas zaprzeczała, że film jest czymkolwiek innym niż wytworem sztuki filmowej. Jednak sama później dostarczyła dowodów na to, że była kimś więcej niż tylko pasywnym obserwatorem za kamerą. W książce „Hinter den Kulissen des Reichsparteitag-Films” (dostępnej w Niemczech), w której opisywała powstanie „Triumfu woli”, przyznała, że brała udział w organizacji zjazdu. Krytyk filmowy Richard Meram Barsam podkreślał, że film w kontekście sztuki jest doskonały, ale ideologicznym – okrutny. „Triumf woli” przedstawiał Hitlera niemal jako nadczłowieka. Z kolei ludzi jako tłum, a nie indywidualne jednostki. Obraz gloryfikuje naród niemiecki, szczególnie osoby rasy aryjskiej.

Ulubienica nazistów
W 1936 roku faszyści kolejny raz zwrócili się do Leni, tym razem w celu zrealizowania obrazu na Olimpiadę. Efektem była dwuczęściowa „Olimpia”. Reżyserka wywalczyła dużą autonomię i dostała niemal wolną rękę przy realizacji dzieła. Dzięki temu, mimo sprzeciwów Goebbelsa, mogła w filmie poświęcić wystarczająco dużo uwagi np. czarnoskóremu atlecie Jessiemu Owensowi. Film, tak jak i wszystkie inne autorstwa Leni, był doskonale zrealizowany technicznie, przy czym reżyserka znów pozwoliła sobie na eksperymenty i duże szaleństwa z kadrami. Krytycy podkreślali z kolei, że Leni, dzięki odpowiednim soczewkom w kamerze, potrafiła idealnie uchwycić fanatyzm u nazistów. W trakcie wojny Leni zaczęła kręcić kilka filmów np. „Lowlands” („Dolina”), ale żadnego z nich nie ukończyła. Nie przyjmowała też nowych zleceń na dokumenty.

Cały materiał jest do przeczytania w EksMagazynie nr 21, marzec-kwiecień 2014

leni_ikona_21
leni_ikona_21

Dodaj komentarz

Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.