Eksmagazyn.pl

Co to właściwie jest „zespół nieszczelności jelita”? Niewiele wiemy w Polsce o LGS.  - W ostatnich kilku latach lekarze i naukowcy na całym świecie zaczęli szczególnie intensywnie doceniać rolę zaburzeń jelitowych w rozwoju wielu chorób. Kiedy stwierdzono, że przyczyny licznych dolegliwości mają swój początek w patologicznie zwiększonej przepuszczalności jelit, powstała hipoteza sugerująca istnienie zespołu chorobowego nazwanego roboczo zespołem przepuszczającego jelita (leaky gut syndrome – LGS). I choć chorobą tą zainteresowały się jak dotąd przede wszystkim środowiska lekarzy praktykujących medycynę naturalną, to jej istnienie potwierdzono już w licznych badaniach naukowych i obserwacjach klinicznych – mówi dr Maciej Hałasa z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego

Od dawna wiadomo, że stan przewodu pokarmowego, jak również skład naszej diety odgrywają niezwykle istotną rolę w zachowaniu zdrowia człowieka. Badania naukowe z ostatnich lat wskazują coraz wyraźniej na niezwykle istotny wpływ zaburzeń jelitowych na rozwój różnorodnych chorób, czasem pozornie niezwiązanych z przewodem pokarmowym. Wciąż pojawiają się także nowe informacje przypisujące jelitom funkcję znacznie szerszą niż tylko trawienie i wchłanianie wszelkich elementów odżywczych potrzebnych dla zaspokojenia potrzeb budulcowych, energetycznych i regulacyjnych.

Jelito jest najważniejszym obszarem styku środowiska wewnętrznego organizmu z całym bogactwem środowiska zewnętrznego. Jego kluczowa rola w tym względzie staje się jasna gdy uświadomimy sobie, że oprócz elementów niezbędnych z punktu widzenia prawidłowej diety, pokarmy zawierają również potencjalnie szkodliwe dla nas składniki. Ściana jelita musi zatem służyć jako rodzaj filtra pozwalającego przenikać do krwi tylko bezpiecznym elementom pokarmu i to przede wszystkim w formie zdegradowanej, akceptowanej przez organizm. To zadanie, należące przede wszystkim do nabłonka jelitowego, wspierane jest bardzo istotnie przez znajdującą się w jelicie doskonale rozbudowaną tkankę limfatyczną. Zawiera ona wszelkie niezbędne składniki układu immunologicznego pozwalające chronić organizm przed wnikaniem szkodliwych składników pokarmu (drobnoustrojów i toksyn), a z drugiej wytwarzać tolerancję immunologiczną w stosunku do pochodzących spoza organizmu, ale zazwyczaj niegroźnych elementów (składniki pokarmu, potencjalne alergeny itp.).

Inną niezwykle ważną rolą układu immunologicznego jelita jest generowanie swoistej odporności przeciwko drobnoustrojom mogącym atakować inne układy, np. oddechowy lub moczowy. W końcu, od sprawnej odporności jelitowej zależy regulacja składu drobnoustrojów zamieszkujących same jelita. Wszystkie te funkcje mogą zostać poważnie zaburzone w wypadku uszkodzenia ściany jelita, a w konsekwencji rozwoju zapalenia w jego błonie śluzowej, co jest zjawiskiem inicjującym łańcuch zmian patologicznych prowadzących do rozwoju zespołu LGS.

Jedną z najczęstszych przyczyn LGS jest spożywanie niewłaściwych pokarmów (fast-food, konserwanty, wysoce przetworzone produkty), niektórych leków (antybiotyki, leki przeciwzapalne, przeciwbólowe, hormony), alkoholu i kofeiny, związków toksycznych (metale ciężkie). Inną istotną przyczyną może być poważne zaburzenie składu tzw. fizjologicznej flory jelitowej, kiedy bakterie probiotyczne wypierane są przez bakterie i grzyby patogenne.

Zespół LGS rozpoczyna się, gdy rozwijające się w ścianie jelita zapalenie prowadzi m. in. do uszkodzenia połączeń między komórkami nabłonka jelitowego, który „przecieka” i traci zdolność wybiórczej absorpcji składników pokarmowych. W ten sposób ze światła jelita do krążenia dostają się niewłaściwe, szkodliwe czynniki, co może wywołać szereg zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu. W efekcie rozwija się u pacjenta cały szereg objawów, w tym m. in.: problemy skórne, zaburzenia związane z przewodem pokarmowym, dolegliwości stawowe, problemy ze snem, słaba koncentracja i pamięć, depresja, problemy kardiologiczne, zaburzenia ciśnienia krwi, obrzęki, a także zaburzenia odporności. Do chorób najczęściej kojarzonych z LGS należą m. in.: choroby alergiczne (np. astma), choroby autoimmunologiczne (np. cukrzyca typu 1), otyłość, niektóre choroby układu nerwowego (stwardnienie rozsiane, parkinsonizm, autyzm i in.), oraz zapalne choroby jelit (choroba Leśniowskiego – Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, celiakia).

- Wiele z tych chorób stanowi bardzo poważny i rozpowszechniony problem zdrowotny, a ich powstawanie i rozwój są do dziś niewyjaśnione. Dlatego jako potencjalny wspólny element tych patologii, LGS powinien stać się w najbliższych latach przedmiotem poważnej analizy naukowej, a także dyskusji środowiska medycznego – zauważa dr Marek Hałasa.