Eksmagazyn.pl

EksMagazyn: Dlaczego boli?

Dr n. med. Marcin Obrębski: W genezie bólu i procesu zapalnego ważną rolę odgrywają tzw. prostaglandyny, czyli substancje, powstające w wyniku uszkodzenia lub podrażnienia tkanek. Przyczyny uszkodzeń mogą być różne. W przypadku wszelkich kontuzji i urazów oraz stanów zapalnych ścięgien są to bodźce mechaniczne i termiczne. Pobudzają one receptory bólowe (zwane nocyreceptorami od łacińskiego słowa „nocere” czyli szkodzić), które stanowią zakończenia cienkich włókien nerwowych.

Jakie są zatem funkcje prostaglandyn?

Prostaglandyny pełnią szereg funkcji. Powodują rozszerzanie się naczyń krwionośnych oraz obrzęk tkanki i przekrwienie w obrębie ciała, w którym zadziałał bodziec uszkadzający. Przekształcają także inne receptory w receptory bólowe. Słowem hormon ten sprawia, że boli nas to, co z założenia nie p owinno nam dostarczać tak niemiłych doznań jak ból. Pod wpływem dużego stężenia prostaglandyn, uwrażliwieniu ulega receptor dotyku, co powoduje ból nawet przy delikatnym dotknięciu stłuczonej części ciała.

Na czym polega działanie tych niepożądanych substancji?

Działanie prostaglandyn poprzez pobudzenie zakończeń nerwowych receptorów bólowych, stymuluje przepływ impulsów nerwowych do mózgu. W ten sposób, w korze mózgowej powstaje wrażenie bólu. Charakter tego odczucia zależy od bodźców oraz lokalizacji pobudzonych receptorów bólowych. Ośrodki odpowiedzialne za odczuwanie bólu, umiejscowione w korze mózgowej „oceniają” doznania bólowe, umiejscawiają ich źródła, a następnie kierują odpowiednimi reakcjami organizmu. Ból informuje naszą świadomość o tym, gdzie nastąpił uraz, a także ostrzega przed wykonaniem niepotrzebnych ruchów, co chroni te okolice ciała przed nieprzyjemnymi doznaniami. Skuteczna walka z bólem odbywa się poprzez ograniczenie syntezy prostaglandyn.